สีสัน “น่าน” ในฤดูร้อน
น่าน…เที่ยวได้ทุกฤดู ฤดูร้อน เที่ยววัดวาอาราม ในเมืองเก่าที่มีชีวิต อพท. ชวนเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ เรียนรู้การทำ “ตุงก้าคิง” ตุงมงคล ที่มีขนาดธง สูงเท่าลำตัวผู้ทำ ที่ วัดพระเกิด และ “แกะสลักพระไม้” ถวายวัดเพื่อค้ำชูพุทธศาสนา ที่ วัดมหาโพธิ กิจกรรมง่ายๆ ทำได้จริง
เรียนรู้มรดกวัฒนธรรมของพื้นที่ท่องเที่ยว ผ่านประสบการณ์ตรง เรียนรู้-ดูของจริง-ลงมือทำ
เริ่มต้นที่ การทำ “ตุงค่าคิง” ที่ วัดพระเกิด ต.ในเวียง อ.เมือง จ.น่าน
โดยชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยว ชุมชนตำบลในเวียง-บ้านหนองเต่า
ชุมชนบ้านพระเกิด เป็นแหล่งเรียนรู้การทำ “ตุงค่าคิง” ภูมิปัญญาล้านนาที่สืบทอดกันมา จนถึงชนรุ่นหลัง
พระประธานภายในวิหาร
ตุง หมายถึง ธงแขวนในวัฒนธรรมล้านนา
ค่า หมายถึง เท่ากับ
คิง หมายถึง ตนเอง หรือ ผู้อุทิศ
“ตุงค่าคิง” หรือ “ตุงก้าคิง”
คือ ตุงที่มีขนาดความยาว เท่ากับความสูงของผู้ทำตุง นั่นเอง
ตามความเชื่อของชาวล้านนา เชื่อว่า การทำ “ตุงค่าคิง” ทำเพื่อสะเดาะเคราะห์ หรือ สืบชะตา บำบัดทุกข์โศก โรคภัย ภยันตราย ให้หมดไปจากตัวเรา นำมาซึ่งความสุข ความเจริญรุ่งเรือง ประสบแต่สิ่งดีงาม
กิจกรรมทำตุงค่าคิง ภายในวิหารวัดพระเกิด
เมื่อทำเสร็จแล้ว นิยมนำมาถวายพระสงฆ์ ทำพิธีกรรม เพื่อเป็นสิริมงคล
“ลุงคำรบ วัชราคม” เป็นผู้บุกเบิกการทำตุงค่าคิง จนกลายเป็นกิจกรรมที่โดดเด่นของชุมชนวัดพระเกิดในปัจจุบัน
เยี่ยมชม “โฮงครูบาอินผ่อง วิสารโท” อดีตเจ้าอาวาส เป็นพิพิธภัณฑ์ชุมชนบ้านพระเกิด อยู่ภายในบริเวณวัด
ชั้นบน
จัดแสดงวัตถุโบราณล้ำค่าต่างๆ มากมาย ที่ทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์
คัมภีร์ใบลานอักษรธรรมล้านนา(ตั๋วเมือง) จำนวน 2,323 ผูก
พระพุทธรูปไม้ปางสมาธิ และปางอื่นๆ
“พระพุทธรูปไม้ทรงเครื่อง”
อันเป็นต้นแบบของการทำ “ตุงค่าคิง”
“โคมธรรมจักร”
ชาวน่าน นิยมประดิษฐ์โคมในรูปแบบต่างๆ เพื่อใช้ในงานประเพณี เช่น “โคมธรรมจักร” หมายถึง ความเป็นแจ้งในธรรม ลักษณะเป็นมุมเป็นเหลี่ยม เหมือนเพชร และรูปทรงกลมเหมือนแตงโม
ชั้นล่าง
บอกเล่าวิถีชิวิต ภูมิปัญญาพื้นบ้าน รวบรวม เครื่องมือ เครื่องใช้ และสิ่งของอื่นๆ ที่ใช้ในชีวิตประจำวันของคนน่าน
ประเพณี “แข่งเรือเมืองน่าน”
เป็นประเพณีที่ชาวน่านถือปฏิบัติมาช้านานในช่วงกฐินกาล และเทศกาลตานก๋วยสลาก โดยงานใหญ่จัดที่แม่น้ำน่าน อ.เมือง และ อ.เวียงสา
“เรือเมืองน่าน”
มีเอกลักษณ์โดดเด่น ไม่เหมือนที่ไหน คือ เป็นเรือที่ขุดจากซุงทั้งท่อน ลวดลายสวยงาม สีสันสดใส หัวเรือตกแต่งเป็น “หัวเรือพญานาค”
นับเป็นอีกหนึ่งสัญลักษณ์ของจังหวัดน่าน ไม่ว่าไปที่ไหน ก็จะเห็นเรือแข่งหัวพญานาค อยู่ทุกหนทุกแห่งในเมืองน่าน
พิพิธภัณฑ์ชุมชนบ้านพระเกิด
เปิดเวลา 09.00-16.30 น.
โทร. 089-434-4889, 081-882-3188, 081-024-1939
กิจกรรมทำตุงค่าคิง ท่านละ 200 บาท
ติดต่อ ป้าติ๋ม โทร. 081-765-2710
“แกะสลักพระพุทธรูปไม้”
ที่ วัดมหาโพธิ (วัด-มะ-หา-โพด) ต.ในเวียง อ.เมือง จ.น่าน
โดยชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยว ชุมชนตำบลในเวียง-บ้านหนองเต่า
“พระประธานในอุโบสถ”
เป็นพระพุทธรูปไม้แกะสลัก ปางเปิดโลก ความสูง 2.83 เมตร ชาวน่านเคารพศรัทธามาก เนื่องจาก เป็นพระพุทธรูปไม้ ที่รอดจากไฟไหม้ เมื่อครั้งประดิษฐานอยู่ที่วัดพระแก้ว
มีเรื่องเล่าน่าอัศจรรย์ว่า พระพุทธรูปองค์นี้ ชาวต่างชาติมาขอซื้อ โดยจะหล่อรูปโลหะให้แทน แต่ปรากฎว่า โลหะที่ใช้หล่อ มีอันเป็นไป ใช้ไม่ได้ จนต้องล้มเลิกไปเสียทุกครั้ง หลังจากนั้น จึงไม่มีการเคลื่อนย้ายพระพุทธรูปอีกเลย
ชาวล้านนา เชื่อว่า การถวายพระเจ้า (พระพุทธรูป) เพื่อค้ำชูพระพุทธศาสนา ไว้ให้ได้ถึง 5,000 ปี ถือเป็นการทำบุญที่ได้รับอานิสงส์มากที่สุด
หลักการสร้าง “พระพุทธรูปไม้ทรงเครื่อง” ตามหลักของชาวล้านนา จะต้องใช้ไม้มงคล 8 ชนิด ถือว่าเป็นพระพุทธรูปไม้ ที่หาชมได้ยากในปัจจุบัน
มีพระสงฆ์เป็นผู้สอนการแกะสลักพระพุทธรูปไม้ ตามขั้นตอน การขัด การระบายสี หลังจากทำเสร็จแล้ว จะนำถวายวัด หรือนำกลับไปบูชาที่บ้านก็ได้
กิจกรรม “แกะสลักพระเจ้าไม้” องค์ละ 800 บาท (พร้อมอาหารว่าง)
ติดต่อ แม่เพลินจิต โทร. 081-023-4452
ช้อปปิ้งผ้าพื้นเมือง สินค้า OTOP ภายในวัดมหาโพธิ
สถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง
วัดภูมินทร์
เปรียบได้ดั่งหัวใจของเมืองน่าน โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรม ที่สะท้อนถึงความรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมของเมืองน่านอย่างที่สุด
นมัสการ “พระประธานจตุรทิศ” อยู่ภายในวิหาร เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย 4 องค์ นั่งหันพระพักตร์ออกไปยังประตูทั้ง 4 ทิศ
ชมภาพจิตรกรรม “กระซิบรักบันลือโลก” อันโด่งดัง ของ “ปู่ม่าน ญ่าม่าน” ซึ่งเป็นภาพหญิงชายกำลังกระซิบรักกัน ชวนให้จินตนาการว่า ทั้งคู่กำลังเกี้ยวพาราสีกันว่าอย่างไร
เลือกซื้อของที่ระลึก “ปู่ม่าน ญ่าม่าน” เอกลักษณ์ของเมืองน่าน
พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติน่าน
จัดแสดงโบราณวัตถุสมัยต่างๆ ที่พบในเมืองน่าน ชิ้นสำคัญที่สุด คือ “งาช้างดำ” เคยเป็นที่ประทับของเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช เจ้าครองนครน่าน
อุโมงค์ลีลาวดี
อยู่ด้านหน้าพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติน่าน สวยงามและโรแมนติก เป็นอีกหนึ่งจุดเช็คอิน ที่นักท่องเที่ยวนิยมมาถ่ายรูป
โบราณสถานวัดน้อย
เป็นวัดที่เล็กที่สุดในประเทศไทย เนื่องจาก พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช เจ้าครองนครน่าน กราบบังคมทูลจำนวนวัด ในเขตเมืองน่าน ต่อรัชกาลที่ 5 เกินไป 1 วัด จึงได้มีการสร้างวัดแห่งนี้ขึ้น
ชมบ้านเรือนที่งดงาม ในเขต “ตัวเมืองเก่าน่าน” ที่ยังคงรักษาให้อยู่ในสภาพเดิม ภายใต้แนวคิด “น่าน เมืองเก่ามีชีวิต”
ที่พักแนะนำ
ศรีนวล ลอดจ์ (Srinual Lodge)
ที่พักที่มีเอกลักษณ์ของจังหวัดน่าน เดิมเป็นหอพักนักศึกษา ต่อมาได้ปรับปรุงเป็นโรงแรม ที่สะดวกสบายเหมือนอยู่บ้านตัวเอง มีการตกแต่งอย่างมีสไตล์
“ปิ่นโตศรีนวล”
อาหารเช้าเก๋ไก๋ เป็นปิ่นโตใบเล็ก ภายในมี ข้าวเหนียว น้ำพริก ผักสด ไก่ทอดหมูทอด
บริเวณล็อบบี้ และห้องรับแขก สำหรับนั่งรับประทานอาหาร ตามมุมต่างๆ
ช้อปปิ้งผลิตภัณฑ์จากกาแฟ ของดีเมืองน่าน เช่น แชมพู สบู่เหลว ลิปบาล์ม ครีมพอกหน้า ขัดตัว ฯลฯ
และผลิตภัณฑ์พื้นเมืองอื่นๆ
ที่กิน…ต้องห้ามพลาด
บัวลอยป้านิ่ม
ตำนานขนมหวานคู่เมืองน่าน มากว่า 20 ปี เมนูเด่นที่ต้องลอง คือ “บัวลอยไข่หวาน” ใส่มะพร้าวอ่อนน้ำหอม นุ่มลิ้น คู่กับแป้งบัวลอยเหนียวหนึบ
ช่วงนี้เป็นหน้ามะม่วงน้ำดอกไม้ จึงมีเมนู “ไอศครีมข้าวเหนียวมะม่วง” มาให้ลิ้มลองกันด้วย
ย้ายร้านใหม่ จากตรงข้ามวัดศรีพันต้น มาอยู่ที่ “บ้านป้านิ่ม” ใกล้กับสนามบินน่าน เปิดร้านเวลา 11.00-21.00 น.
ขอขอบคุณ ผู้สนับสนุนทริป Unseen Tour Thailand
องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)
พื้นที่พิเศษเมืองเก่าน่าน โทร. 054-771-077
www.dasta.or.th/dastaarea6/th
www.facebook.com/SaiJaiPaiTiew
#สีสันน่านในฤดูร้อน #น่านเที่ยวได้ทุกฤดู